Als ondernemer werk je niet in een vacuüm: je hebt te maken met je klanten, met producten of diensten die op de jouwe lijken en natuurlijk met concurrenten. Het is daarom belangrijk om je van tevoren een goed beeld te vormen van de markt waarin je actief wilt zijn: wat is de plek van jouw ondernemersidee in jouw toekomstige markt? Het antwoord op die vraag geeft je een goed beeld van de omgeving waar je straks mee te maken krijgt. Om die vraag te beantwoorden en jouw markt beter te leren kennen, voer je een marktonderzoek uit.
Marktonderzoek
Nu klinkt ‘marktonderzoek’ ingewikkelder dan het is. Het gaat erom dat je ontdekt hoe jou markt in elkaar steekt en wat de trends en de ontwikkelingen zijn. Met het online verzamelen van informatie en het voeren van gesprekken over je ondernemersidee met een aantal mensen uit je doelgroep kun je als startend ondernemer vaak al een heel eind komen. Wil je meer gegevens verzamelen, dan kun je ook denken aan persoonlijke of online enquêtes en gesprekken met collega-ondernemers die in dezelfde branche werkzaam zijn.
De onderdelen van je marktonderzoek
Om je markt van verschillende kanten te bekijken en een zo compleet mogelijk beeld te vormen, beantwoord je vier deelvragen:
1) Brancheonderzoek: hoe ziet jouw branche eruit?
Met een brancheonderzoek breng je de ontwikkelingen in jouw branche in kaart. Het vertelt je veel over de haalbaarheid van je idee, product of dienst: heb je te maken met een groeiende of een krimpende markt waar steeds minder vraag is naar producten of diensten zoals de jouwe?
Om te weten te komen hoe gezond de branche is, kun je bijvoorbeeld kijken naar het aantal starters en stoppers in jouw branche en naar de gemiddelde omzet. Hoe is de groei van bedrijven in je markt? Zijn er subsidie- en stimuleringsmogelijkheden? Is de markt al verzadigd, doet jouw doelgroep geregeld herhalingsaankopen van jouw product of zoeken ze naar vervangende producten?
Het Handelsregister van de KVK en de branchewijzer van ondernemersplein helpen je al een heel eind op weg. Je kunt je brancheonderzoek aanvullen met informatie van brancheorganisaties en -verenigingen, het CBS en het Economisch Instituut voor Midden- en Kleinbedrijf.
2) Concurrentieanalyse: wie zijn de medespelers in jouw markt?
Verzamel informatie over je concurrenten voor jouw concurrentieanalyse. Als je weet wie jouw medespelers in de markt zijn en wat zij doen, is het makkelijker voor jou om je van hen te onderscheiden met jouw product of dienst. Zoek uit wie de doelgroep van je concurrenten is, welke producten of diensten zij aanbieden en waarin deze verschillen van jouw aanbod. Ga ook na tegen tegen welke prijs zij dat doen en op welke manier zij hun bedrijf en aanbod promoten. Je kunt al heel eenvoudig een analyse met Google uitvoeren.
3) Doelgroep-onderzoek: Wat wil je doelgroep en waar vind je je klanten?
Je bent als onderneming niks zonder klanten. Maak daarom een doelgroepanalyse van je toekomstige klanten met een klantonderzoek en beschrijf zo goed mogelijk hoe jouw doelgroep eruit ziet. Het geeft je een duidelijk beeld wie zij zijn, wat hun koopgedrag is en hoe, waar en wanneer je ze kunt benaderen. Zoek antwoorden op vragen als ‘welke klanten nemen je product of dienst af?’, ‘wat is de frequentie waarmee zij de dienst of het product afnemen?’ en ‘waarom nemen ze het af?
Informatie over je doelgroep kun je vaak op internet vinden, bij het CBS of het Sociaal Cultureel Planbureau. Maar vergeet niet dat het heel belangrijk is om het je klanten zelf te vragen: benader een aantal mensen en stel hen vragen om te ontdekken wat zij van jouw aanbod vinden.
4) SWOT-analyse: welke ontwikkelingen, kansen en risico’s zijn er binnen jouw markt?
Voer een SWOT-analyse uit en ontdek je de sterke en zwakke kanten van je bedrijf en de kansen en bedreigingen waar je in je omgeving mee te maken krijgt. Onderzoek aan de hand van cijfers wat de ontwikkelingen in het verleden waren ten opzichte van nu binnen jouw markt.
Combineer de cijfers en verwachtingen over de ontwikkelingen die je bij het CBS, een branchevereniging en het KVK vindt en maak een overzicht van alle belangrijke trends. Hoe zit het bijvoorbeeld met het aanbod van personeel in jouw branche? Neemt de concurrentie vanuit andere sectoren toe? Werken er steeds meer bedrijven online? Is de doelgroep gewijzigd door de jaren heen? Waar bevonden zij zich in het verleden en waar nu?
De resultaten
Met de antwoorden op deze 4 deelvragen kun je een uitgebreid antwoord geven op de vraag ‘wat is de plek van mijn ondernemersidee in de markt’. Je hebt nu een goed beeld van de markt die je wil veroveren, je weet met wie en wat je te maken krijgt en je kunt toekomstige trends bepalen. En, niet onbelangrijk, je weet of en hoe je je plannen kunt bijstellen om je kans op succes te vergroten.