“Eigentijds, hedendaags, eerlijke beloning, inspraak ven respect voor cultuur en ambacht.”
Marisha, het is je gelukt om een gaatje voor ons te vinden. Je hebt het nogal druk?
“Dat klopt. Ik ben net terug van een werkbezoek aan Guatemala en naast de reguliere bedrijfsactiviteiten die zich hebben opgestapeld, zijn er flink wat nieuwe activiteiten op stapel gekomen. Mijn verblijf in Guatemala stond namelijk in het teken van koersbepaling samen met de zusterorganisatie en producenten. Waar staan we nu – drie jaar na de geboorte van het project Y’abal Handicrafts, een jaar na de formele registratie van de organisatie in Guatemal en een paar maanden na de lancering van mijn webwinkel in Nederland? Staan we al op de kaart en onderscheiden we ons met iets als een eigen identiteit? En wat minder vèrstrekkend: hebben we al een merk dat we (kunnen) verkopen?”
En, wat is daarop je antwoord?
“’Ja’ zou ik zeggen, we zijn er nog niet, de feitelijke verkoop moet en kan meer, maar we zijn hard op weg en we komen er zeker! Wij zijn er in geslaagd uit een traditie een assortiment te ontwikkelen waar letterlijk en figuurlijk ons eigen label aanhangt – en dat assortiment én label worden dus allengs sterker. En daarmee zijn we ook als bedrijf hard bezig een merk te worden. Met Y’abal willen we uitdragen dat traditie en trend, ernst en plezier, algemeen belang en eigenbelang heel goed samen kunnen gaan. Het merk ‘Y’abal’ staat daarom voor producten met een eigen en hedendaagse uitstraling waaraan eerlijke beloning van en inspraak voor de producenten, en respect voor cultuur en ambacht ten grondslag liggen. En dat een betere toekomst voor de producenten en hun families belooft.”
Dat klinkt veelbelovend, ‘het merk Y’abal’: eigendaags, eerlijke beloning , respect en ambacht. Hoe en waar vinden we die merkwaarden dan in terug?
“In één aspect van mijn ondernemerschap dat het tegelijkertijd complex én enorm spannend en uitdagend maakt: mijn assortiment komt niet van het Centrum Mondiaal (het groothandelscentrum van eerlijke importeurs), maar ik begin samen met de zusterorganisatie letterlijk bij het begin. Ofwel: de producten die ik hier op de markt zet, de modeaccessoires en woningtextiel van Y’abal, worden binnen ons project ontwikkeld en geproduceerd. Met natuurlijk als doel voor de producenten en voor onzelf een duurzame inkomensbron te genereren. En dat vereiste toch wel wat aanpassing van die traditionele doeken aan de smaak en eisen van de westerse consument.”
Aanpassingen?
“Inderdaad, want hoe mooi en kunstig ikzelf de weefsels ook vind, ik kreeg tijdens mijn eerste speurtochten naar mogelijke afnemers maar al te vaak te horen dat de producten “te etnisch” waren. We hebben daarom in de afgelopen jaren getracht een assortiment te ontwikkelen waarin zowel de identiteit en geschiedenis van de Maya-producenten met de hier heersende trends samensmelten. Producten “tussen trend en traditie”, met “een beetje van ons en een beetje van hen” – want de producenten hebben een stem in de productontwikkeling. De weefsters hebben diverse workshops gehad om hun productietechniek te verfijnen, maar ook om hen wat mondiger te maken en hun creativiteit te stimuleren. En zo glimmen de vrouwen nu van trots wanneer ze hun zelfbedachte nieuwe ontwerpen aan ons laten zien. Dat kon ik tijdens mijn afgelopen verblijf met eigen ogen zien. Dus ja: Eigendaags, met respect voor authenticiteit en ambacht!”
‘Te ethnisch? Niet meer! Met respect voor authenciteit en ambacht!’
Van ‘binnen’ klopt het verhaal, geen speld te krijgen tussen jullie visie en missie. Maar hoe breng je dat naar ‘buiten’ toe? Hoe laat je je publiek die merkwaarden ervaren?
“Fairtrade staat of valt uiteindelijk gewoon met het product zelf. Is het product niet goed, blijven de kopers weg. En juist omdat het directe contact bij verkoop via een webwinkel ontbreekt, blijft het belangrijk ons verhaal en onze missie ook via de site zelf uit te dragen, en via de producten zelf. Uitleg over de herkomst van mijn handelswaar is een essentieel onderdeel van de bewustwordingscampagne. Dus zit er aan elk product dat de deur uit gaat een papieren tag met een duiding van de gemeenschap waar het gemaakt is. Zodat de kopers weten van welk stukje planet hun aanschaf afkomstig is. En denken we daarnaast over een manier om het product ook létterlijk meer gezicht te geven door de kopers ervan in contact te brengen met de makers. Echt “the-people-to-the-people” dus.”
En hoe breng je het merk Y’abal en waar het voor staat onder de aandacht van de rest van de wereld?
“We zijn bezig met veel activiteiten, projecten en ludieke acties. Het blog dat mijn partner in Guatemala en ikzelf onlangs startte, begint steeds meer inhoud te krijgen. Een ander concreet voorbeeld is de uitbreiding van onze doelstelling! Tijdens mijn reis hebben mijn partner en ik afgesproken naast de fair trade gedachte ook te werken aan een meer ecologisch verantwoord assortiment. “Y’abal-Ecological” heet het project en het omvat de training van de weefsters in het verven van het weefgaren met middelen uit de natuur – planten, steen, vruchten, insecten – en vervolgens de ontwikkeling van meer milieubewust producten. Niet alleen aandacht voor ‘people, maar ook voor ‘planet’ dus. Onze selectie voor de actie GIVASHIT, die door platform GETITDONE en feestorganisatie Extrema op touw gezet is, maakt dat mogelijk.”
Wat is Givashit?
“Ja, het klinkt wat plat, maar het is een sterk idee: GIVASHIT voor milieubewuste Y’abalproducten. Het idee is net zo simpel als sterk: in ruil voor een wat luxer en schoner toilet doneren festivalbezoekers een muntje of een paar muntjes aan één van de acht geselecteerde goede doelen – waaronder ‘Y’abal-Ecological’. Voor de feestorganisatie Extrema een ludiek staaltje MVO. En voor Y’abal Handicrafts een unieke kans om meer aandacht aan onze missie ‘planet’ te schenken én een groep te bereiken die anderszins al snel buiten schot blijft.”
Geweldig zeg! En hoe bereik je die groep?
“Een widget van GETITDONE bijvoorbeeld: met een paar drukken op de knop kunnen sympathisanten niet alleen een bedragje storten om Y’abal Ecological financieel te ondersteunen, maar ook hun eigen achterban mobiliseren. Dát is de kracht van internet – of vooral van de sociale media. Ik ben nog lerende wat dat betreft, maar via LinkedIn en Twitter bereiken we steeds meer mensen. En via andere netwerken kun je op een eenvoudige wijze je boodschap op de digitale deurmat van gelijkgezinden droppen. Weliswaar blijven de zogenaamd “praktisch idealisten” onze voornaamste, en meestbelovende, doelgroep, maar met acties zoals deze willen we een breder publiek bereiken en laten zien dat er méér is op deze wereld dat het dragen waard is – letterlijk en figuurlijk.”
“Het klinkt wat plat, maar het is een sterk idee: GIVASHIT voor milieubewuste Y’abalproducten.”