Waarom Martine?
Omdat Martine met haar Repair Café het begrip ‘repareren’ weer terugbrengt in het dagelijkse leven, waardoor mensen geld besparen en afval beperken én in contact komen met hun buurtgenoten
Paradepaardje:
Repair Café
Typisch Martine:
Duurzaamheid Afvalbeperking STICHTING REPAIR CAFé Milieuactiviste Amsterdam Freelance journaliste/publicist
Expertise duurzamheid en milieu
‘Ik werkte als freelance journaliste met als expertise duurzaamheid en milieu. Ik schreef een boekje met tips om in je dagelijkse leven minder afval te produceren. Een eerste stap daarbij is zorgvuldig omgaan met spullen. Mocht iets toch kapot gaan, dan kun je het ook repareren in plaats van het weg te gooien en een nieuw exemplaar te kopen. En daar schuilt het probleem: het is niet voor iedereen makkelijk om iets te maken. Je mist het juiste gereedschap of weet gewoon niet hoe je het mankement zou kunnen oplossen. En de winkeltjes waar je vroeger heen kon om iets te laten repareren, zijn bijna niet meer te vinden.’
Weggooien? Mooi niet!
‘Ik vroeg me af of mensen bereid zouden zijn hun kapotte spullen te laten maken als dat net zo makkelijk en laagdrempelig zou zijn als het kopen van iets nieuws. Een plek niet ver bij je vandaan waar je je kapotte koffiezetapparaat, stoel of jasje met mottengaatjes goedkoop kunt repareren samen met iemand uit de buurt die weet hoe het moet? Een plek die voor iedereen toegankelijk is en waar het ook nog gezellig is met een kopje koffie of thee erbij? En zo ontstond het idee van Repair Café.’
Het eerste Repair Café
‘Het eerste Repair Café evenement organiseerde ik in Amsterdam, in samenwerking met Stadsdeel West. We vonden buurtgenoten die reparaties konden uitvoeren en een goede locatie. Ik schreef een persbericht met de aankondiging van onze plannen. Dat werd opgepikt door de media met landelijke publiciteit tot gevolg. En dus verwelkomden we die dag niet alleen mensen uit de buurt met spullen die zij wilden laten repareren, maar ook van ver buiten de stadsgrenzen. En iedereen was heel enthousiast, het bleek een schot in de roos te zijn. Mijn idee bleek heel veel mensen aan te spreken.’
Van één naar een heleboel in no time
‘Na afloop kreeg ik veel verzoeken om te helpen bij het opzetten van soortgelijke evenementen elders in het land. Ik besloot daarom een Repair Café-startpakket te maken in plaats van met iedereen apart om de tafel te gaan zitten. Het pakket bevat het Repair Café handboek, met alle informatie die nodig is om je eigen Repair Café te beginnen. Daarnaast bestaat het uit ons logo, invulbare posters, flyers, een persbericht en het andere materiaal dat nodig is. En natuurlijk worden alle gestarte initiatieven vermeld op onze site met de data waarop het Repair Café open is.’
‘Het voordeel van het handboek en het gebruiken van hetzelfde beeldmateriaal is dat de verschillende initiatieven in het land elkaar zo versterken. Het Repair Café heeft daardoor een professionele uitstraling gekregen, is een begrip geworden. En dat komt onze doelstelling alleen maar ten goede.’
Van non-profit naar omzet
‘Als non-profitorganisatie zijn we afhankelijk van subsidies en bijdragen van fondsen. Dat duurt niet voor altijd, dus moeten we zelf inkomsten genereren. We geven onze starterspakketten daarom niet meer gratis weg, maar vragen er een bijdrage voor. Repair Cafè’s kunnen tegen een kleine bijdrage ook lid worden van ons landelijk netwerk. En de Café’s kunnen tegen betaling de Repair Bus bestellen. Twee ervaren reparateurs en een medewerker van de stichting verlenen dan ondersteuning en geven advies. Verder ben ik bezig met het schrijven van een boek over het Repair Café dat in maart 2015 verschijnt.’
Explosieve groei
‘Ik had nooit verwacht dat het zo’n succes zou zijn. Het was de bedoeling om 15 café’s op te richten, maar er zijn er alleen in Nederland al meer dan 250. Wereldwijd zijn het er ruim 600. In België zijn er op het ogenblik zo’n 175 Repair Café locaties, in Duitsland ongeveer150 en er zijn ook initiatieven in andere Europese landen en zelfs in de Verenigde Staten, Brazilië en Australië.Het leuke is dat er door die groei steeds nieuwe, onverwachte dingen op mijn pad komen. Ik word zelfs uitgenodigd om op congressen in het buitenland te komen spreken!’
Toekomstplannen
‘Met Repair Café streefden we ernaar het ‘repareren’ weer terug te brengen als onderdeel van het dagelijkse leven en ik denk dat we daar al een heel eind mee op weg zijn. Ik hoop dat het over vijf jaar voor iedereen heel normaal is om, als er iets kapot gaat, te denken: dat moet ik repareren, in plaats van: ik moet een nieuwe kopen. Waar wij dan zullen staan als stichting weet ik niet. Misschien bestaan we dan niet meer, omdat ‘repareren’ weer erbij hoort. Dan hebben we bereikt wat we wilden bereiken.’
‘Wat betreft het beperken van afval is er echter nog veel te winnen, zeker aan de productiekant. Het moet financieel aantrekkelijk worden voor producenten om producten te leveren die je kunt repareren. Door de garantietermijn te verlengen van 2 naar 10 jaar wordt dat al anders. Of je voert een lease-systeem in: je least je koelkast of tafel met stoelen van de producent die de reparaties eraan uitvoert. Het is dan in het belang van het bedrijf dat het langer meegaat, en dat onderdelen makkelijk te vervangen zijn. Verder kun je denken aan het heffen van minder of zelfs geen belasting op reparatiekosten of het verhogen van de belasting op grondstoffen. Er zijn genoeg mogelijkheden om een verandering in het economische system teweeg te brengen en zo afval te beperken.’
Gouden tip
‘Maak je idee zo concreet mogelijk. Baken af waar je mee bezig bent. Maak het zo beperkt en duidelijk mogelijk. Doe iets waar je hart ligt, zodat je heel gemotiveerd bent. En denk niet te klein; alles is mogelijk. Het zijn allemaal cliché’s, maar allemaal o zo waar.’