De basis van je ondernemingsplan bestaat eigenlijk uit één ding: het idee dat je hebt voor een product of dienst uitwerken, zodat je het kunt verkopen aan je doelgroep. Je begint ermee bij je start, maar krijgt er ook mee te maken als je bedrijf verder groeit. Het ligt voor de hand om een ondernemingsplan te schrijven om inzicht te krijgen in de haalbaarheid van je plannen. Maar waarom is Lean Canvas een goed alternatief?
Het schrijven van een uitgebreid ondernemingsplan kost vaak veel tijd en energie. Het helpt je natuurlijk om alles voor jezelf op een rij te zetten, maar nadat je het hebt afgerond, verdwijnt het meestal ergens in een la en leest bijna niemand het.
Het Lean Canvas model is daarentegen een overzichtelijk plan op 1 A4-tje dat makkelijk aan te passen is. Je krijgt er veel sneller inzicht mee in je ondernemingsidee en de haalbaarheid van je plannen. Het model verplicht je vanwege de beknoptheid om tot de essentie van je idee te komen; wat zijn de belangrijkste factoren om je onderneningsidee tot een succes te maken?
Lean Canvas
Lean Canvas is ontwikkeld door Ash Maurya, die het model baseerde op het Business Model Canvas van Alexander Osterwalder. Hij miste in het Business Model Canvas de elementen waar startende ondernemers mee te kampen hebben: risico’s en onzekerheden.
Maurya’s ervaring leerde hem namelijk dat startende ondernemers niet falen omdat ze niet goed zijn in het ontwikkelen van hun aanbod. Integendeel, vaak lukt hen dat zonder problemen. Veel startende ondernemers slagen echter niet in hun opzet, omdat zij het verkeerde aanbod ontwikkelen! De essentie bij Lean Canvas is dan ook werken vanuit de behoeften (problemen) van klanten en daar een oplossing voor vinden
Actiegericht ondernemingsmodel
Het doel van Maurya is om met Lean Canvas een ondernemingsmodel te bieden dat zo actiegericht mogelijk is, terwijl het tegelijkertijd gefocust blijft op de ondernemer. Net als het Business Canvas Model is Lean Canvas een soort van routebeschrijving die een ondernemer van de ideeënfase naar een succesvolle start leidt.
De 9 bouwstenen van Lean Canvas
Lean Canvas gebruikt dezelfde 9-blokken structuur als het Business Canvas Model. In deze blokken beschrijf je de belangrijkste elementen die de basis zijn voor het bestaan van je bedrijf. Maurya paste de blokken echter wat aan, om het beter bij de behoeftes en de doelen van een startende onderneming te laten passen. De 9 blokken zijn de volgende:
- Het probleem
Dit blok staat centraal in het Lean Canvas Model. Het is belangrijk om je een goed idee te vormen van het probleem waar jouw doelgroep mee zit, zodat je met jouw aanbod de juiste oplossing kunt bieden. Zonder een probleem om op te lossen, heb je geen product of dienst om aan te bieden. - Klantsegmenten
Het probleem en je doelgroep zijn met elkaar verbonden: zonder doelgroep heb je geen probleem om op te lossen en omgekeerd. Binnen je doelgroep kun je verschillende klantsegmenten onderscheiden. Elk segment heeft een eigen probleem dat de klanten binnen dat segment graag willen oplossen. Het is belangrijk om dat in gedachten te houden bij de ontwikkeling van je aanbod. - Unieke Waardepropositie
Je unieke waardepropositie staat, letterlijk, centraal in het Lean Canvas model. Het is de waarde die je belooft met jouw dienst of product te leveren, de belangrijkste reden waarom een potentiële klant bij jou zou moeten kopen. Je unieke waardepropositie beschrijft heel duidelijk het voordeel van wat je te bieden hebt, wat jou anders maakt en wat jou onderscheidt van je concurrenten. - Oplossing
Zo gauw je weet wat het probleem van je doelgroep is, is het makkelijk om daar een oplossing voor te bedenken. Het bedenken van die oplossing is echter slechts de eerste stap: het is belangrijk om het in de praktijk van alledag te onderzoeken. Contact zoeken met je doelgroep, vragen stellen en gebruik maken van de antwoorden die ze geven en je oplossing bijstellen helpt je om dé oplossing te ontwikkelen. - Kanalen
Kanalen zijn de hulpmiddelen waarmee je in contact komt en blijft met je klanten, zodat je je aanbod kunt ontwikkelen. Je kunt denken aan e-mail, webinars, social media, beurzen, artikelen en blogs en meer. Je hoeft ze niet allemaal te gebruiken: wees daar waar je doelgroep is! - Omzetstromen
Om de omzetstromen te kunnen inschatten, moet je een prijs bepalen voor je product of dienst. De prijs die je vraagt, bepaalt vaak de doelgroep die je aanspreekt. Ook de prijs die je hanteert moet je uittesten: het moet ervoor zorgen dat wat je te bieden hebt, op de juiste waarde geschat wordt. - Kostenstructuur
De kostenstructuur is het overzicht van alle kosten die je hebt om je bedrijf op te starten en te laten draaien. Door je kosten met je omzet te vergelijken, kun je je break-even point berekenen: het punt waarop de kosten en de inkomsten aan elkaar gelijk zijn en je geen winst of verlies draait. - Belangrijkste Meetwaarden
Elke onderneming gebruikt meetwaarden om de vooruitgang in de gaten te houden. Als startende ondernemer zijn dat de activiteiten van je doelgroep die jouw bedrijf helpen groeien, zoals het aantal inschrijvingen op bijvoorbeeld je nieuwsbrief, het aantal potentiële klanten dat je verzamelt, de verkoopcijfers en het aantal klanten dat bij je terugkomt. - Oneerlijk voordeel
Oneerlijk voordeel is “het enige echte concurrentievoordeel dat niet gekopieerd en niet gekocht kan worden’. Wat maakt jou uniek en kunnen anderen niet zomaar kopen of nadoen? Dit is als startende ondernemer moeilijk te beantwoorden, maar het blok moedigt je aan om over jouw oneerlijke voordeel te blijven nadenken, het te ontdekken en het te ontwikkelen. Het voorkomt dat je concurrentie en copycats met jouw idee aan de haal gaan, want jouw manier en jouw aanbod is uniek!
Lean Canvas: testen, testen, testen!
De sleutel van Lean Canvas is onderzoeken, testen en leren. Veel startende bedrijven betrekken hun doelgroep niet of nauwelijks bij de ontwikkeling van hun aanbod. Met het enorme risico dat het na de lancering van hun product of dienst oorverdovend stil blijft.
Het is tijdens de ontwikkelingsfase daarom juist belangrijk om je potentiële klanten om feedback te vragen: wat wil je doelgroep en hoe kun je daar het beste bij aansluiten? Test je plannen in de praktijk, stel ze bij en toets ze daarna nog eens. Net zolang tot je het beste aanbod ontwikkeld hebt.
De voordelen van Lean Canvas op een rij
Volgens velen is Lean Canvas vanwege de aandacht voor probleem van de klanten en het ontwikkelen van een oplossing heel effectief bij het starten met je onderneming. De nadruk die het model legt op het ontdekken van je oneerlijke voordeel, helpt je om een succesvol bedrijf op te bouwen, waarbij het vastleggen van de meetwaarden ervoor zorgt dat je je plannen snel kunt bijstellen.
Lean Canvas is dan wel ontwikkeld voor start-ups, maar je kunt het ook goed gebruiken bij het ontwikkelen van nieuwe diensten en producten als je bedrijf begint te groeien. Het is een snelle, effectieve en actiegerichte manier om je ondernemersideeën inzichtelijk te maken. Doordat je je idee uitwerkt op een A4-tje, is het daarnaast makkelijker om anderen om hun mening te vragen en feedback te krijgen op je plannen.
Vrouwen-ondernemen.nl en Lean Canvas
Bij vrouwen-ondernemen.nl zijn wij een fan van Lean Canvas, omdat het goed past bij onze visie over het starten met ondernemen. Het model is actiegericht en effectief, het legt de focus op het oplossen van problemen en zorgt ervoor dat je je plannen snel op papier hebt én kunt bijstellen.
Daarom gebruiken we het model regelmatig als leidraad bij onze sparsessies en in onze Big5-programma’s GoOrNoGo en ReadyToGrow. Benieuwd hoe jouw eerste Lean Canvas eruit ziet? Neem contact met ons op, zodat we een afspraak kunnen maken om jouw model samen in te vullen.