Hoe definiëren ondernemers hun eigen succes? Dat is één van de onderwerpen van mijn promotieonderzoek aan Tilburg University. Het onderwerp triggert me al een hele tijd omdat we nog steeds het succes afmeten aan objectieve indicatoren als omzet, werkgelegenheid en winst. Maar welke graadmeter hanteren ondernemers zelf?
Geld of andere motivaties?
Vanuit wetenschappelijke studies in de westerse wereld weten we dat mannen succes – meer dan hun vrouwelijke collega’s – afmeten aan de genoemde kwantitatieve criteria. Vrouwelijke ondernemers stellen daarentegen minder het financieel gewin ten doel bij het starten van hun bedrijf, maar streven eerder intrinsieke doelen na. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de behoefte aan onafhankelijkheid en het invullen van een zinvol bestaan buiten het gezin. Vrouwen streven dus eerder naar persoonlijke ontwikkeling door zelfstandig ondernemerschap. De vraag is of dat alleen geldt in de westerse ondernemerscontext of ook daarbuiten.
Motivatie vrouwelijke ondernemers overal dezelfde?
In een onderzoek van de International Labour Office wordt duidelijk dat bijvoorbeeld in Ethiopië de vrouwelijke ondernemers hun succes niet alleen afmeten aan de winstgevendheid van hun business, maar ook aan de mate waarin het bedrijf het mogelijk maakt om de familie te ondersteunen. Om meer te weten te komen over de perceptie van succes door Ethiopische onderneemsters heeft Atsede Tesfaye Hailemariam van de School of Commerce van de Addis Ababa University interviews met een aantal van hen afgenomen.
Onderneemsters in Ethiopië
De stereotypering dat Afrikaanse ondernemers noodgedwongen als ondernemer aan de slag gaan, wordt in het onderzoek niet bevestigd. Veel onderneemsters starten omdat ze een nieuw product willen lanceren, een familietraditie willen voortzetten of datgene willen gaan doen waar hun passie ligt. Dat zijn redenen die voortkomen uit opportuniteit, niet uit noodzaak.
Vrouwen in Ethiopië definiëren hun succes in termen als financieel gewin, groei, persoonlijke tevredenheid, hulp aan anderen en sociale bijdrage. Meer kwalitatieve dan kwantitatieve indicatoren dus. Daarbij is gebleken dat de vrouwelijke ondernemers geen homogene groep vormen: de perceptie van succes verschilt binnen de groep.
Tijd voor een nieuwe kijk op succes!
Uit mijn promotieonderzoek onder Nederlandse ondernemers komt duidelijk naar voren dat Nederlandse ondernemers dergelijke kwalitatieve aspecten van het ondernemerschap niet alleen belangrijk vinden, maar de afgelopen jaren ook hebben bereikt. Daarbij gaat het heel specifiek om beslissingsvrijheid voor de ondernemer, het uitdragen van zijn/haar eigen visie maar ook om de goede relatie en tevredenheid van klanten. Aspecten die bijdragen aan de beleving van succes door de ondernemer.
Het moge duidelijk zijn: de tijd is aangebroken voor een bredere kijk op het (meten van het) succes van ondernemers!