Loslaten

Ik hoor vaak om me heen, dat advies dat mensen krijgen die ergens mee zitten of piekeren: “Joh, maak je niet zo druk, laat het los”. Het is ook vaker dan me lief is tegen mij gezegd. Makkelijker gezegd dan gedaan, dat ‘ je niet zo druk maken’. En wat is dat dan eigenlijk: loslaten?

Voor mij is ‘loslaten’ een woord met veel betekenissen. Als ik erover nadenk is het letterlijk ‘niet vasthouden’. Je kunt alleen niet zomaar alles uit je handen laten vallen, al zou je dat misschien wel willen. ‘Loslaten en gewoon niet meer naar je werk gaan’ is niet zo handig als je ander werk wilt maar studerende kinderen en een hypotheek hebt. Dan is het verstandig om even je hoofd erbij te houden en niet gelijk los te laten.

Niet vasthouden aan structuur

Een bevriend fysiotherapeut vertelde me laatst dat voor sommige mensen dingen ineens loslaten helemaal geen goed idee is. Die houvast zorgt voor structuur. Zonder die structuur zijn ze vaak nog slechter af. Hij vond het woord ‘loslaten’ niet goed. Een woord als ‘laten’, zoals bijvoorbeeld in ‘laten gaan’ of ‘laten vieren’ vond hij beter. Terwijl ik deze column schrijf, komt hij met een nieuw woord: “gelatenheid”, wat volgens hem te maken heeft met accepteren van en je  overgeven aan een situatie.

Geen controle

Loslaten betekent voor mij ook niet alles van tevoren willen weten, plannen en/of beheersen. Vertrouwen hebben dat het goed komt of in ieder geval dat het komt zoals het moet komen. Al een tijdje probeer ik die controle die ik voorheen wilde hebben, los te laten en laatst kreeg ik de kans om het te testen.

Ik zat ’s avonds met gasten te eten toen ik ineens vanuit de haven de vraag kreeg of ik de volgende morgen om 6.00 uur mee wilde varen naar Engeland. Gelijk voelde ik de kramp: “Oei, kan dat wel, heb ik wel tijd, ik ken die mensen niet, hoe is het weer?”. Tegelijkertijd moest ik om mezelf lachen en ik zei ja. Een paar uur later, na een kort nachtje, stapte ik dus mee bij wildvreemden aan boord op weg naar ‘the UK’ en een geweldige ervaring die ik gemist zou hebben als ik ‘nee’ had gezegd!

Niet piekeren

Toch liggen we allemaal soms wakker van dingen die we graag willen, die we eigenlijk anders zouden willen of waar we angstig voor zijn. Het helpt alleen helemaal niets, dat nachtelijk wakker liggen. Dus loslaten begint eigenlijk al daar en betekent ook ‘niet piekeren’. Er wordt niet voor niets gezegd dat de mens het meest lijdt onder wat hij vreest en niet wat er daadwerkelijk gebeurt. Hoe vaak komen al die nachtelijke hersenspinsels nu eigenlijk echt uit?

Afscheid nemen

Loslaten is ook afscheid nemen, van gedachten, situaties, spullen en helaas van dierbare personen in ons leven. Vaak kunnen we daar rationeel gezien betekenis aan geven of het accepteren. Als echter een jong mens ons te vroeg verlaat, zoals de afgelopen twee jaar een aantal lieve, sterke, stoere jonge vrouwen in mijn directe omgeving, slaat de vertwijfeling toe. Spookt de “waarom?”vraag de hele dag door je hoofd, zonder dat er een antwoord is. Het is enige wat helpt is die vraag los te laten.

Omgaan met loslaten

Hoe we het ook noemen, loslaten, ontspannen of acceptatie, de zeven belangrijkste thema’s om los te laten zijn voor mij de volgende:

1.  Beoefen de kunst van vergeving en compassie: vergeef jezelf en anderen, heb zelfcompassie en compassie, kijk met mildheid naar jezelf en je omgeving, oordeel niet.
2. Blijf in het hier en nu, gisteren is al voorbij en kun je niet meer veranderen; morgen is er nog niet
3. Vertrouw erop dat je bent waar je moet zijn of dat je op je pad krijgt wat je nodig hebt, kijk bewust waarom je ergens bent en wat je ervan kunt leren.
4. Denk na maar niet teveel: als je merkt dat je blijft denken en denken, stel daar voor jezelf een maximale tijd voor en ga daarna iets praktisch doen om de cirkel te doorbreken en je aandacht op iets anders te vestigen.
5. Relativeer: schat realistisch in wat er aan de hand is, check of je hersenspinsels wel kloppen of dat het een ‘verhaaltje’ in je eigen hoofd is, praat erover met mensen dichtbij je voor een ‘reality check’.
6. Uit je emoties, hou je niet groot onder het mom van ‘ik moet me niet aanstellen’, ieder mens heeft een uitlaatklep nodig voor emoties.
7. Humor: blijf vooral lachen, met anderen en om jezelf. Probeer niet alles te serieus te nemen.

Terwijl ik dit stuk schrijf ben ik net terug vanuit de Azoren. Ik was op zeilreis om vrienden te helpen met hun boot. Ik wist van tevoren nog niet hoe het weer zou zijn, dus vond ik het weer heel spannend of het goed zou gaan en of we wel binnen de geplande en verwachte tijd weer in Nederland zouden zijn. Natuurlijk liep alles anders dan ik gedacht had, maar wel precies zoals het moest. En ik kreeg wat ik nodig had. Het was geen makkelijke tocht, maar wel weer een goede training in loslaten en vertrouwen.

Ondernemen en loslaten

En dan komt de vraag wat je als ondernemer kan doen met deze levenslessen in loslaten. Eigenlijk is ondernemen hetzelfde als leven. Voorbereiding is en blijft het halve werk. Bereid je goed voor, maar overdrijf niet en ga niet piekeren en wakker liggen. Dat mag eventjes, maar laat het dan los. Als ondernemer zien we natuurlijk ook altijd beren op de weg waarom dingen wel of niet kunnen. Zoek een sparringpartner die je ‘bevraagt’ of die beren realistisch zijn of niet, zodat je rust vindt om de echte problemen op te pakken en de rest los te laten.

Leer vertrouwen dat de juiste klanten en opdrachten op je pad komen als je je passie beoefent als ondernemer. En vertrouw erop dat er een andere opdracht op je pad komt die beter bij jou past als je een keer een opdracht niet krijgt.  Last but not least, blijf lachen en genieten van wat je doet en besef dat ondernemen ook een leerproces is. Het gaat niet feilloos en dat hoeft ook niet.

Kortom: geniet, leef en onderneem bewust iedere dag, heb vertrouwen en ‘loslaat-ze’!